انواع چرتکه
به طور کلی ۳ نوع چرتکه داریم:
۱) چرتکه روسی
چرتکه روسی که به آن (سچوتی / schoty) می گویند. مطابق شکل در هر میله از این چرتکه ۱۰ مهره قرار دارد. از این چرتکه به صورت عمودی و افقی می توان استفاده کرد دراین نوع چرتکه ۲ مهره میانی برای سهولت در شمارش به رنگی متفاوت است. یادگیری محاسبات با این نوع چرتکه به نسبت سایر چرتکه ها آسان تر می باشد و فرمول پیچیده ای ندارد. این چرتکه همان چرتکه ای است که در زمان های قدیم در ایران نیز مورد استفاده قرار می گرفت.
۲) چرتکه چینی
چرتکه چینی که به آن (سوان پان / suan pan) نیز گفته می شود در لغت به معنای جعبه محاسبه است. این چرتکه در کشور کره جنوبی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. از لحاظ ظاهری از سیستم ۲-۵ استفاده کرده است در تیغه بالا دومهره که ارزش هرکدام عدد ۵ است و در قسمت پایین ۵ مهره وجود دارد که ارزش هرمهره عدد یک است.
۳) چرتکه ژاپنی
چرتکه ژاپنی (سوروبان/ soroban) که تکامل یافته چرتکه چینی سوان پان می باشد در لغت به معنی سینی شمارش می باشد. این چرتکه از رایج ترین نوع چرتکه در جهان است چرا که کامل ترین است و می توان جمع، تفریق، ضرب، تقسیم، کسر، اعشار و ریشه های دوم و سوم را به و سیله این ابزار محاسبه کرد. در چرتکه ی سوروبان هر میله مقادیر ۰ تا ۹ را می شمارد و از لحاظ ظاهری درهرمیله ازاین چرتکه یک مهره در بالا به ارزش عددی ۵ و چهار مهره در قسمت پایین به ارزش عدد یک وجود دارد که محاسبات را بسیار ساده می کند.
